Polska 8 grudnia – co wydarzyło się tego dnia

Portal TV Republika 08-12-2023, 08:00
Artykuł
facebook.com

Tego dnia sejm elekcyjny wybrał na króla Zygmunta I Starego; w Tczewie została otwarta Szkoła Morska; otwarto Kanał Gliwicki; Gestapo aresztowało na podst. denuncjacji 19. członków Oddziału II KG AK; podczas XVI Letnich Igrzysk Olimpijskich Polacy zdobyli jeden złoty oraz po cztery srebrne i brązowe medale; rozpoczęło nadawanie „Radio Maryja”; w życie weszła tzw. Mała Konstytucja. Urodzili się m.in. Aleksander Meysztowicz, Stanisław Jasiukowicz, Maryla Rodowicz, Władysław Kozakiewicz, Mirosław Okoński, Joanna Kos-Krauze. Zmarli natomiast: Jan Krzeptowski, Piotr Drzewiecki, Kazimierz Lisiecki, Szymon Datner, Tadeusz Kantor oraz Ryszard Schramm.

1506 - Sejm elekcyjny w Piotrkowie powołał na tron polski Zygmunta Jagiellończyka, który jako Zygmunt I Stary panował do 1548 r.

1831 - W Paryżu pod kierownictwem Joachima Lelewela powstał Komitet Narodowy Polski.

1854 - Papież Pius IX ogłosił dogmat o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny.

1864 - W Pojościu koło Poniewieża urodził się Aleksander Meysztowicz, ziemianin, konserwatysta; prezes Tymczasowej Komisji Rządzącej Litwy Środkowej (1921-1922), poseł na Sejm, współzałożyciel wileńskiego „Słowa”; w latach 1926-1928 minister sprawiedliwości.

1882 - W Głogowcu urodził się Stanisław Jasiukowicz, polityk, działacz Narodowej Demokracji, członek Delegatury Rządu na Kraj, 1945 roku skazany w Moskwie w tzw. procesie szesnastu.

1894 - W Zakopanem zmarł Jan Krzeptowski, „Sabała”, gawędziarz, skrzypek, pieśniarz, przewodnik tatrzański, nazwany przez twórcę stylu zakopiańskiego Stanisława Witkiewicza Homerem Tatr.

1918 - Odbyła się pierwsza inauguracja roku akademickiego na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.

1919 - We Lwowie urodził się Kazimierz Żygulski, socjolog kultury, działacz polityczny, więzień sowieckich łagrów, minister kultury w latach 1982-1986.

1919 - Rada Najwyższa państw Ententy ogłosiła deklarację dotyczącą proponowanego przebiegu tymczasowej granicy wschodniej Polski (tzw. linia Curzona).

1919 – W Poznaniu założono Polski Związek Towarzystw Wioślarskich (PZTW).

1920 - W Tczewie została otwarta Szkoła Morska, przeniesiona następnie do Gdyni.

1923 - Działalność rozpoczął polski oddział YMCA (Young Men’s Christin Association).

1933 - W Gdyni otwarto Dworzec Morski.

1939 -  Otwarto Kanał Gliwicki.

1941 - W Chełmnie nad Nerem zaczął działać niemiecki obóz zagłady KL Kulmhof - przywieziono do niego pierwszy transport 700 Żydów z Koła; do kwietnia 1944 r. w obozie Niemcy zamordowali około 200 tys. Żydów.

1943 - W Berlinie w więzieniu Moabit zmarł Piotr Drzewiecki, inżynier, działacz gospodarczy, burmistrz Warszawy w latach 1916-1917 i pierwszy prezydent stolicy w niepodległej Polsce (1918-1921).

1943 - W Grabówce koło Białegostoku Niemcy rozstrzelali ponad 250 osób w odwecie za akcje zbrojnego podziemia przeciwko okupantom.

1943 - W Warszawie Gestapo aresztowało w wyniku denuncjacji 19 członków Oddziału II (Informacyjno-Wywiadowczego) Komendy Głównej AK. Do równoczesnych aresztowań doszło w Podkowie Leśnej, także na skutek działań agentów Gestapo. Wśród zatrzymanych był m.in. ppłk dypl. Marian Drobik "Dzięcioł", szef Oddziału II KG AK.

1945 - W Zielonej Górze urodziła się Maryla Rodowicz, jedna z najpopularniejszych polskich piosenkarek, wykonawczyni takich przebojów jak „Małgośka”, „Remedium”, „Sing-sing”, „Niech żyje bal”, „Do łezki łezka”, „Dziś prawdziwych Cyganów już nie ma”.

1951 - Na scenie krakowskiego Teatru Rapsodycznego zadebiutowała Barbara Horawianka.

1953 - W Solecznikach pod Wilnem urodził się Władysław Kozakiewicz, olimpijczyk, złoty medalista w konkursie skoku o tyczce na Olimpiadzie w Moskwie w 1980 r.

1953 - O godz. 21:00, w Kaplicy Matki Bożej na Jasnej Górze po raz pierwszy odmówiono modlitwę Apel Jasnogórski.

1956 - Zakończyły się XVI Letnie Igrzyska Olimpijskie w australijskim Melbourne, podczas których Polacy zdobyli dziewięć medali, w tym 1 złoty: Elżbieta Krzesińska (skok w dal); 4 srebrne: Jerzy Pawłowski (szerm., szabla indywid; Janusz S idło (rzut oszczep.); Adam Smelczyński (strzel., rzutki „trap”); Marian Kuszewski, Zygmunt Pawlas, Jerzy Pawłowski, Andrzej Piątkowski, Wojciech Zabłocki, Ryszard Zub (szerm., szabla druż.); oraz 4 brązowe: Henryk Niedźwiedzki (boks, waga piórk.); Zbigniew Pietrzykowski (boks, waga lekkośr.); Marian Zieliński (podn. Cięż., waga piórk.); Dorota Horzonkówna, Natalia Kotówna, Helena Rakoczy, Danuta Stachow, Lidia Szczerbińska, Barbara Ślizowska (gimn., ćwicz. z przybor. druż.).

1958 - W Warszawie odnaleziono ciało porwanego i zamordowanego przez nieznanych sprawców w styczniu 1957 roku licealisty Bogdana Piaseckiego, syna Bolesława Piaseckiego, lidera przedwojennej ONR Falangi i szefa powojennego Stowarzyszenia „Pax”.

1958 - W Koszalinie urodził się Mirosław Okoński, piłkarz, trzykrotny mistrz Polski z Lechem Poznań, zdobywca 4 pucharów Polski, mistrzostwa Grecji i Pucharu Niemiec.

1970 - W Polsce przeprowadzony został trzeci powojenny powszechny spis ludności.

1972 - W Olsztynie urodziła się Joanna Kos-Krauze, reżyserka, scenarzystka, żona reżysera Krzysztofa Krauze.

1975 - W Sali Kongresowej PKiN w Warszawie obrady rozpoczął VII Zjazd PZPR.

1976 - W Warszawie zmarł Kazimierz Lisiecki, pedagog, działacz społeczny, współtwórca Towarzystwa Przyjaciół Dzieci Ulicy i Państwowego Zespołu Ognisk Wychowawczych.

1978 - Premiera komedii filmowej Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz w reżyserii Stanisława Barei.

1981 -  Papież Jan Paweł II ustanowił w Krakowie Papieską Akademię Teologiczną.

1989 - W Warszawie zmarł Szymon Datner, historyk żydowskiego pochodzenia, znawca tematyki Holokaustu.

1990 - W Krakowie zmarł Tadeusz Kantor, jeden z najważniejszych twórców i reformatorów XX-wiecznego teatru, malarz, scenograf, aktor, wykładowca krakowskiej ASP; autor manifestów artystycznych, współzałożyciel Grupy Krakowskiej i założyciel Teatru Cricot 2, jego najgłośniejsze spektakle to „Umarła klasa”, „Wielopole, Wielopole”, „Niech sczezną artyści”, „Nigdy tu już nie powrócę”.

1991 - „Radio Maryja”, działając jako stacja lokalna, rozpoczęło nadawanie audycji.

1992 - W życie weszła tzw. Mała Konstytucja – ustawa regulująca wzajemne stosunki między władzą ustawodawczą a wykonawczą III RP. Obowiązywała do roku 1997, do wejścia w życie Konstytucji RP.

1997 - Sąd Wojewódzki w Warszawie zarejestrował Ruch Społeczny AWS.

2001 - W Krakowie otwarto łukowy Most Kotlarski.

2007 - Zmarł Ryszard Schramm, biolog, taternik, współautor pierwszego przejścia głównej grani Tatr.

2017 - Beata Szydło złożyła rezygnację z urzędu premiera, podając gabinet do dymisji, którą prezydent Andrzej Duda przyjął i desygnował na premiera Mateusza Morawieckiego.

 

Źródło: PAP

Komentarze
Zobacz także
Nasze programy