Tego dnia zaproszona delegacja gdańszczan została przez Krzyżaków uwięziona, a trzech z nich zamordowano; MBP utworzyło pięć Centralnych Obozów Pracy; premiera serialu „Kariera Nikodema Dyzmy”; zakończył się strajk okupacyjny w ZSR w Miętnem; Sejm przywrócił Święto Narodowe 3 Maja. Urodzili się m. in. Dionizy Czachowski, Eustachy Tyszkiewicz, Mieczysław Smolarski, Marian Hemar, Arnold Mostowicz, Tadeusz Kantor, Jan Kryst, Bogna Sokorska, Olga Lipińska, Ryszard Karczykowski. Zmarli natomiast: Józef Chełmoński, Feliks Jasieński, Stefania Zahorska, Stanisław Zaczyk, Augustyn Bloch, Andrzej Stelmachowski oraz Jerzy Vetulani.
1411 – W Niedzielę Palmową delegacja gdańszczan zaproszona na rokowania z krzyżakami została podstępnie uwięziona, a trzech z nich zamordowano – burmistrzów Konrada Leczkowa i Arnolda Hechta oraz rajcę Bartłomieja Grossa.
1654 - Dekret króla Jana II Kazimierza Wazy nakazujący wypędzenie z Rzeczypospolitej cudzoziemców-innowierców.
1794 - Insurekcja kościuszkowska: Tadeusz Kościuszko założył w Bosutowie pod Krakowem pierwszy obóz warowny.
1807 - Napoleon podpisał dekret o utworzeniu pułku polskich szwoleżerów gwardii.
1810 - W Niebadylu koło Białobrzegów urodził się Dionizy Czachowski, ziemianin; w Powstaniu Styczniowym szef sztabu zgrupowania gen. Mariana Langiewicza, dowódca samodzielnego oddziału operującego na Kielecczyźnie i Lubelszczyźnie, następnie naczelnik województwa sandomierskiego; walczył w bitwach pod Małogoszczą, Pieskową Skałą i Grochowiskami; poległ pod Jaworowem Soleckim w listopadzie 1863 r.
1814 - W Łohojsku na Białorusi urodził się Eustachy Tyszkiewicz, archeolog, kolekcjoner, założyciel Muzeum Starożytności w Wilnie.
1841 - W Paniowcach Zielonych na Podolu urodził się Sygurd Wiśniowski, pisarz, podróżnik, reportażysta, żołnierz oddziałów Giuseppe Garibaldiego, autor m.in. „Dziesięciu lat w Australii”.
1848 - Władze austriackie zezwoliły Uniwersytetowi Lwowskiemu na prowadzenie wykładów w języku polskim.
1851 - W Grabienicach Małych urodził się Władysław Smoleński, historyk, przedstawiciel tzw. szkoły warszawskiej, badacz dziejów nowożytnych.
1888 - W Krakowie urodził się Mieczysław Smolarski, pisarz, poeta, jeden z twórców polskiej literatury fantastycznej, autor m.in. książek „Miasto światłości”, „Podróż, poślubna pana Hamiltona”, „Białe moce”.
1896 - W Atenach rozpoczęły się pierwsze nowożytne Igrzyska Olimpijskie. Pierwszym mistrzem olimpijskim został amerykański trójskoczek James Connolly.
1901 - We Lwowie urodził się Marian Hemar, pisarz, satyryk, autor tekstów piosenek, dramaturg, kierownik literacki teatrów rewiowych; od 1939 roku przebywał na emigracji; autor tekstów m.in. piosenek „Upić się warto”, „Ten wąsik”, „Nikt, tylko ty”, „Kiedy znów zakwitną białe bzy”.
1910 – Statek szkolny niemieckiej marynarki handlowej „Prinzess Eitel Friedrich” (późniejszy „Dar Pomorza”) wypłynął z Hamburga w swój dziewiczy rejs.
1914 - W Kuklówce Zarzecznej na Mazowszu zmarł Józef Chełmoński, malarz, przedstawiciel realizmu, autor m.in. obrazów „Babie lato”, „Bociany”.
1914 - W Łodzi urodził się Arnold Mostowicz, lekarz, dziennikarz, pisarz, redaktor „Szpilek”; w czasie II wojny światowej kronikarz łódzkiego getta, więzień KL Auschwitz i innych niemieckich obozów koncentracyjnych.
1915 - W Wielopolu Skrzyńskim urodził się Tadeusz Kantor, reformator XX-wiecznego teatru, malarz, scenograf, aktor, wykładowca krakowskiej ASP; autor manifestów artystycznych, współzałożyciel Grupy Krakowskiej i założyciel Teatru Cricot 2; jego najgłośniejsze spektakle to „Umarła klasa”, „Wielopole, Wielopole”, „Niech sczezną artyści”, „Nigdy tu już nie powrócę”.
1922 - Sejm Ustawodawczy przyjął ustawę „o objęciu władzy państwowej nad Ziemią Wileńską” - oznaczało to włączenie tzw. Litwy Środkowej w skład Rzeczpospolitej.
1922 - W Modlinie urodził się Jan Kryst, żołnierz Armii Krajowej, pseudonim „Alan”, w maju 1943 roku, będąc w ostatnim stadium gruźlicy zdecydował się na samobójczy atak na niemiecką restaurację „Adria” w Warszawie, w czasie którego zabił trzech i ranił dwóch funkcjonariuszy gestapo.
1927 - W Warszawie urodziła się Bogna Sokorska, śpiewaczka operowa, dysponująca sopranem koloraturowym.
1929 - W Krakowie zmarł Feliks Jasieński, krytyk i kolekcjoner sztuki, podróżnik, właściciel kolekcji dzieł sztuki japońskiej, która podarował Muzeum Narodowemu w Krakowie; obecnie wystawiane są w krakowskim Centrum Sztuki i Techniki japońskiej „Manggha” (nazwa pochodzi od jednego z pseudonimów artystycznych Jasieńskiego).
1929 - W Gwoźdźcu (obecnie Nawojowa Góra) pod Krzeszowicami urodził się Stanisław Czycz, poeta, prozaik, autor opowiadania „And” oraz książek „Pawana”, „Nie wierz nikomu”.
1939 - W Warszawie urodziła się Olga Lipińska, reżyser, twórczyni telewizyjnych cykli satyrycznych „Gallux Show”, „Właśnie leci kabarecik” i „Kabaretu Olgi Lipińskiej”.
1939 – Podczas wizyty ministra spraw zagranicznych Józefa Becka w Londynie ogłoszono przekształcenie gwarancji brytyjskich dla Polski z 31 marca w gwarancje wzajemne.
1942 - W Tczewie urodził się Ryszard Karczykowski, śpiewak operowy, tenor, pedagog, profesor Uniwersytetu Muzycznego w Warszawie i Akademii Muzycznej w Krakowie.
1944 - Co najmniej 38 Polaków zginęło w ataku oddziału UPA na wieś Sołotwina na Podolu.
1944 - W nocy z 5 na 6 kwietnia oddział UPA zamordował 18 Polaków w Siemiginowie koło Stryja.
1945 - Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego utworzyło Centralne Obozy Pracy w Warszawie, Poniatowie, Krzesimowie, Potulicach i Jaworznie; więziono w nich osoby oskarżone o kolaborację z Niemcami w czasie wojny oraz o działalność antykomunistyczną.
1945 - Samodzielny Batalion Wojsk Wewnętrznych dokonał pacyfikacji wsi Gorajec w okolicach Lubaczowa, w czasie której zabitych zostało około 150 Ukraińców, w większości cywilów.
1961 - W Londynie zmarła Stefania Zahorska, literatka, krytyczka sztuki, tłumaczka, autorka m.in. dramatu „Smocza 13” i książek „Ziemia pojona gniewem”, „Stacja Abbesses”; po II wojnie światowej działała i tworzyła na emigracji.
1968 - W Starachowicach urodził się Janusz Radek, wokalista, aktor.
1970 - Ukazało się pierwsze wydanie „Gazety Olsztyńskiej”.
1980 - Premiera serialu telewizyjnego „Kariera Nikodema Dyzmy” w reżyserii Jana Rybkowskiego i Marka Nowickiego z niezapomnianą kreacją Romana Wilhelmiego.
1981 - Premiera filmu „Zamach stanu” w reżyserii Ryszarda Filipskiego.
1984 - Zakończył się strajk szkolny w Zespole Szkół Rolniczych w Miętnem. Kilkuset uczniów od końca 1983 prowadziło z dyrekcją spór o usunięcie ze szkoły krzyży, który w okresie między marcem, a kwietniem 1984 przybrał formę strajku okupacyjnego.
1985 - Ksiądz Tadeusz Isakowicz-Zaleski, kapelan podziemnej Solidarności, został pobity przez „nieznanych sprawców”.
1985 - W Warszawie zmarł Stanisław Zaczyk, aktor filmowy i teatralny, wystąpił m.in. w serialach „Stawka większa niż życie”, „Polskie drogi”, „Dom”, a także w filmach „Czekam w Monte-Carlo” i „Jezioro osobliwości”.
1990 - Sejm uchwalił ustawy o Policji, Urzędzie Ochrony Państwa i Urzędzie Ministra Spraw Wewnętrznych; ich konsekwencją było przekształcenie Milicji Obywatelskiej w Policję oraz zastąpienie zlikwidowanej Służby Bezpieczeństwa Urzędem Ochrony Państwa.
1990 - Sejm uchwalił ustawę o przywróceniu Święta Narodowego 3 Maja oraz ustawę o zniesieniu 22 lipca jako Narodowego Święta Odrodzenia Polski.
1993 - Został zarejestrowany Polski Związek Bilardowy.
1993 - Rozpoczęła działalność Praska Giełda Papierów Wartościowych.
2006 - W Warszawie zmarł Augustyn Bloch, kompozytor, organista, autor m.in. „Medytacji na sopran, organy i perkusję”, „Dialogów na skrzypce i orkiestrę”, „Oratorium na skrzypce, organy i perkusję”, baletów „Oczekiwanie” i „Gilgamesz” oraz muzyki do wielu słuchowisk Teatru Polskiego Radia.
2006 - Odrzucono wniosek PiS o samorozwiązanie Sejmu.
2009 - W Warszawie zmarł Andrzej Stelmachowski, prawnik, doradca komitetu strajkowego w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 r., uczestnik obrad Okrągłego Stołu, marszałek senatu (1989-1991), minister edukacji narodowej (1991-92); prezes Stowarzyszenia Wspólnota Polska w latach 1990-2008.
2017 – W Krakowie zmarł prof. Jerzy Vetulani, wybitny psychofarmakolog, neurobiolog, biochemik, popularyzator nauki, jeden z grona założycieli krakowskiej Piwnicy pod Baranami.
Źródło: PAP
1714418802.jpg)
