Tego dnia Adam Mickiewicz z kilkunastoma zwolennikami podpisał w Rzymie akt zawiązania Legionu Polskiego; policjant Józef Muraszko zastrzelił dwóch oficerów WP, komunistów, skazanych na karę śmierci zamienioną na dożywotnie więzienie; w Katyniu Niemcy rozpoczęli ekshumację zwłok z grobów odkrytych w lutym 1943 r.; we Wrocławiu powstała Wytwórnia Filmów Fabularnych; zapadła oficjalna decyzja o rozpoczęciu „Operacji 1001–Frombork”; ogłoszono wyroki w sprawie afery w FOZZ. Urodzili się m. in. Antoni Listowski, Jarosław Śmietana, Piotr Głowacki. Zmarli natomiast: Łukasz Watzenrode, Szymon Syreński, Józef Lompa, Karol Szymanowski, Pola Gojawiczyńska oraz Krzysztof Penderecki.
1512 - W Toruniu zmarł Łukasz Watzenrode, biskup warmiński, doradca w sprawach pruskich Jana I Olbrachta i Zygmunta I Starego, przeciwnik Zakonu Krzyżackiego, zwolennik autonomii Warmii; wuj Mikołaja Kopernika.
1593 - Założono Seminarium Duchowne w Kaliszu.
1611 - W Krakowie zmarł Szymon Syreński, lekarz, botanik, profesor Akademii Krakowskiej, autor ilustrowanego „Zielnika”.
1790 - Rzeczpospolita i Prusy zawarły sojusz polityczno-wojskowy.
1848 - Adam Mickiewicz wraz z kilkunastoma zwolennikami podpisał w Rzymie akt zawiązania Legionu Polskiego oraz przedstawił „Skład zasad”, czyli zarys demokratycznego programu politycznego dla wolnej Polski.
1863 - W Woźnikach zmarł Józef Lompa, śląski pisarz, nauczyciel i etnograf.
1865 - W Warszawie urodził się Antoni Listowski, generał WP, w czasie wojny polsko-bolszewickiej dowodził 2 Armią i Frontem Ukraińskim.
1923 – Kartuzy uzyskały prawa miejskie.
1925 - Funkcjonariusz Policji Państwowej przodownik Józef Muraszko zastrzelił Walerego Bagińskiego i Antoniego Wieczorkiewicza, oficerów WP, komunistów, skazanych na karę śmierci zamienioną na dożywotnie więzienie za działalność komunistyczną i organizację zamachów bombowych, które miały miejsce w kwietniu i maju 1923 w Warszawie i Krakowie. Do przewinień Wieczorkiewicza i Bagińskiego dodano również, niesłusznie, pomoc w przygotowaniach do wysadzenia prochowni na Cytadeli Warszawskiej, w wyniku czego śmierć poniosło 28 osób, a kilkadziesiąt zostało rannych, bowiem obaj w tym czasie, czyli 13 października 1923 r. byli osadzeni w więzieniu. Obaj skazani byli w drodze na granicę polsko-sowiecką, gdzie mieli zostać wymienieni na represjonowanych w ZSRS obywateli polskich.
1930 - Powołanie rządu Walerego Sławka.
1930 - Premiera „Moralności pani Dulskiej” w reżyserii Bolesława Newolina, pierwszego polskiego filmu dźwiękowego (ścieżka dźwiękowa nagrana została na płytach gramofonowych).
1937 - W Lozannie zmarł Karol Szymanowski, kompozytor, pianista, krytyk muzyczny, przedstawiciel Młodej Polski; uznawany obok Fryderyka Chopina za najwybitniejszego polskiego kompozytora, autor m.in. „Stabat Mater”, opery „Król Roger”, baletu „Harnasie”, cyklu pieśni „Słopiewnie”. Pośmiertnie został odznaczony Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski przez prezydenta Ignacego Mościckiego.
1943 - W Katyniu żołnierze niemieccy, pod nadzorem prof. Gerharda Bhutza z Uniwersytetu Wrocławskiego, rozpoczęli ekshumację zwłok z masowych grobów odkrytych w lutym 1943 r.
1943 - Oddział UPA zaatakował na Wołyniu wsie Pendyki Małe i Duże oraz Pieńki, mordując około 180 Polaków.
1943 - Oddział „Jędrusiów” wspólnie z żołnierzami Armii Krajowej uwolnił z niemieckiego więzienia w Mielcu ponad 120 osób.
1951 - Dekret Rady Ministrów o utworzeniu Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych.
1951 - W Krakowie urodził się Jarosław Śmietana - jeden z najbardziej cenionych polskich gitarzystów jazzowych; nagrał kilkadziesiąt płyt i ponad 200 kompozycji jazzowych; w 1998 r. laureat Fryderyka za album „Songs and Other Ballads”.
1952 - We Wrocławiu powstała Wytwórnia Filmów Fabularnych.
1963 - W Warszawie zmarła Pola Gojawiczyńska, pisarka, autorka m.in. powieści „Dziewczęta z Nowolipek”, „Rajska jabłoń”, „Słupy ogniste” oraz tomu wspomnień „Krata”.
1966 – W Olsztynie na naradzie gospodarzy województwa olsztyńskiego, powiatu braniewskiego oraz miasta Fromborka, w której brał także udział szef Urzędu Rady Ministrów, Janusz Wieczorek oraz Naczelnik ZHP, hm Wiktor Kinecki, zapadła oficjalna decyzja o przystąpieniu do „Operacji 1001–Frombork”.
1980 - W Toruniu urodził się Piotr Głowacki, aktor, wystąpił m.in. w filmach „Dziewczyna z szafy”, „80 milionów” i „Disco polo”; za rolę w filmie „Bogowie” uhonorowany nagrodą Orła dla najlepszego aktora drugoplanowego.
1995 – Powstała Rada Etyki Mediów.
2005 - Ogłoszono wyroki sądu pierwszej instancji w sprawie afery w FOZZ - skazujący oskarżonych na kary więzienia i grzywny.
2020 – W Krakowie zmarł Krzysztof Penderecki, jeden z najbardziej znanych i cenionych na świecie polskich kompozytorów, dyrygent. Światowy rozgłos przyniosły kompozytorowi utwory awangardowe, takie jak „Tren Ofiarom Hiroszimy”, czy „Pasja według św. Łukasza”. Z jego inicjatywy powstało Europejskiego Centrum Muzyki w Lusławicach dedykowane młodym artystom. Pięciokrotnie został wyróżniony nagrodą Grammy, a w 2005 r. orderem Orła Białego.
2022 – W rozegranym na Stadionie Śląskim w Chorzowie meczu barażowym Polska pokonała Szwecję 2:0 i awansowała do turnieju finałowego Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej w Katarze.
Źródło: PAP
