Polska 26 grudnia – co wydarzyło się tego dnia

Portal TV Republika 26-12-2023, 10:30
Artykuł
facebook.com

Tego dnia Szwedzi zakończyli oblężenie klasztoru na Jasnej Górze; uruchomiono gazownię w Warszawie; do publicznej wiadomości podano, że Maria Skłodowska-Curie i jej mąż odkryli rad; z Francji wypłynął w pierwszy rejs żaglowiec „Dar Pomorza”; dokonano ostatniego zrzutu cichociemnych do okupowanej Polskil premiera komedii „Wyjście awaryjne”. Urodzili się m. in. Jan Baranowski, Aniela Zagórska, Jan Dembowski, Rafał Ekielski, Andrzej Lam, Kazimierz Orłoś, Teresa Kubiak, Tomasz Szwed, Anna Przybylska. Zmarli natomiast: Franciszek Lessel, Marcin Dunin, Włodzimierz Przerwa-Tetmajer, Leon Nowodworski, Artur Malawski, Stanisław Kot, Zygmunt Wiehler, Piotr Łuszcz oraz Józef Teliga.

1655 - Wojska szwedzkie zakończyły oblężenie klasztoru paulinów na Jasnej Górze; jego skuteczną obroną kierował przeor o. Augustyn Kordecki.

1800 - W Sławkowie urodził się Jan Baranowski, astronom i przyrodnik.

1806 - Pod Pułtuskiem doszło do bitwy pomiędzy francuskim korpusem marszałka Jeana Lannes`a i wojskami rosyjskimi.

1820 - Adam Mickiewicz napisał Odę do młodości.

1838 - W Piotrkowie Trybunalskim zmarł Franciszek Lessel, pianista i kompozytor epoki klasycyzmu, uczeń Josepha Haydna.

1842 - W Poznaniu zmarł Marcin Dunin, abp poznański i gnieźnieński, prymas Polski.

1856 - Uruchomiono gazownię w Warszawie.

1881 - W Lublinie urodziła się Aniela Zagórska, tłumaczka dzieł Josepha Conrada.

1889 - W Petersburgu urodził się Jan Dembowski, biolog, profesor uniwersytetów w Wilnie, Łodzi i Warszawie, prezes PAN (1952-56), marszałek sejmu PRL I kadencji.

1898 - W Krakowie urodził się Rafał Ekielski, inżynier, konstruktor motocykla Orla-Viller 350 i współtwórca motocykla SHL.

1898 - Do publicznej wiadomości podano informację o odkryciu radu przez polską chemiczkę Marię Skłodowską-Curie i jej męża Piotra Curie.

1905 - Organizacja Bojowa PPS dokonała napadu na kasę powiatową w Wysokiem Mazowieckiem, zdobywając pół miliona rubli.

1914 - Pod Łowczówkiem zakończyła się kilkudniowa bitwa, w której żołnierze I Brygady Legionów Polskich walczyli z wojskami rosyjskimi.

1918 - W Poznaniu odbyła się wielka demonstracja patriotyczna zorganizowana przez Polaków na cześć przybyłego do miasta Ignacego Paderewskiego.

1919 - Założono Polski Związek Narciarski.

1923 - W Bronowicach pod Krakowem zmarł Włodzimierz Przerwa-Tetmajer, malarz, grafik, współzałożyciel i działacz PSL, pierwowzór Gospodarza w „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego.

1929 - Z Fran cji w pierwszy rejs pod polską banderą wypłynął żaglowiec szkolny „Dar Pomorza”.

1929 - W Grudziądzu urodził się Andrzej Lam, historyk i teoretyk literatury, tłumacz.

1935 - W Warszawie urodził się Kazimierz Orłoś, pisarz, scenarzysta, dramaturg.

1937 -  W Ldzaniu koło Pabianic urodziła się Teresa Kubiak, śpiewaczka operowa (sopran).

1939 - W odwecie za zabicie 2 żołnierzy, w nocy 26 na 27 grudnia Niemcy zamordowali w Wawrze pod Warszawą 107 osób.

1941 W Warszawie zmarł Leon Nowodworski, adwokat, członek Rady Naczelnej Stronnictwa Narodowego (1928-1930), od 1940 r. pierwszy dyrektor Departamentu Sprawiedliwości Delegatury Rządu RP na Kraj.

1942 - W Warszawie zmarł Majer Bałaban, historyk, orientalista, współorganizator Instytut Nauk Judaistycznych, wykładowca Wolnej Wszechnicy Polskiej.

1944 - Operacja Freston – w nocy z 26 na 27 grudnia w okolicach Częstochowy Brytyjczycy dokonali ostatniego zrzutu cichociemnych do okupowanej Polski.

1951 - W Gdańsku urodziła się Ewa Kuklińska, tancerka, piosenkarka, aktorka.

1951 - W Pionkach urodził się Tomasz Szwed, muzyk, kompozytor i wykonawca muzyki contry.

1952 - W Łodzi zmarł Władysław Strzemiński, malarz, publicysta, teoretyk sztuki.

1959 - W Arentsminde w Danii urodził się Hans Nielsen, żużlowiec, czterokrotny indywidualny mistrz świata; w sumie w różnych konkurencjach zdobył na mistrzostwach świata 45 medali: 22 złote, 13 srebrnych i 10 brązowych; od 1990 r. startował w polskiej lidze - najpierw w Motorze Lublin, a od 1994 do 1999 r. w Polonii Piła.

1962 - W Krakowie zmarł Artur Malawski, kompozytor, dyrygent i pedagog.

1969 - Premiera telewizyjnego spektaklu „Mieszczanin szlachcicem” Moliera w reżyserii Jerzego Gruzy, z Bogumiłem Kobielą w roli pana Jourdain.

1975 - W Middlesex w Wielkiej Brytanii zmarł prof. Stanisław Kot, historyk, działacz Stronnictwa Ludowego; minister w rządzie RP na uchodźstwie, ambasador RP w Moskwie w latach 1941-1942.

1977 - W Warszawie zmarł Zygmunt Wiehler, kompozytor, dyrygent, autor ponad tysiąca piosenek, wśród nich wielu przebojów, m.in. „Ada, to nie wypada" czy „Nie kochać w taką noc to grzech".

1978 - W Gdyni urodziła się Anna Przybylska, aktorka i fotomodelka, znana m.in. z seriali „Złotopolscy", „Daleko od noszy" i „Klub szalonych dziewic" oraz z filmów: „Sezon na leszcza", „Sęp", „Rh+", „Kariera Nikosia Dyzmy” i „Superprodukcja", „Dzień świra", „Złoty środek" i „Bilet na Księżyc".

1982 - Premiera komedii „Wyjście awaryjne” w reżyserii Romana Załuskiego.

1989 - Kontradmirał Romuald Waga został dowódcą Marynarki Wojennej.

2000 - W Katowicach zmarł śmiercią samobójczą Piotr Łuszcz „Magik”, raper, członek zespołów Kaliber 44 i Paktofonika.

2007 - We Włoszczowie zmarł płk Józef Teliga, szef wywiadu Armii Krajowej oraz Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” na Kielecczyźnie, jeden z twórców NSZZ Rolników „Solidarność Wiejska”; w stanie wojennym twórca Ogólnopolskiego Komitetu Oporu Rolników i współpracownik Solidarności Walczącej.

2014 - W Newtonville na przedmieściach Bostonu zmarł Stanisław Barańczak, poeta Nowej Fali, eseista, tłumacz literatury angielskiej, działacz Komitetu Obrony Robotników.

 

 

Źródło: PAP

Komentarze
Zobacz także
Nasze programy